Yazımın başlığını; “aynı şey yeniden yaşanır mı” şeklinde algılayabilirsiniz. Çünkü önümüzdeki seçimde böyle bir olasılık söz konusu.

Bu nedenle 2014 Yılında, cumhurbaşkanının halk tarafında seçilmesinin ilki olan seçim öncesi yazdığım ve yerel bir gazetede yayımlanan yazıyı yeniden yayımlıyorum.

O seçimin ilk turda nasıl sonuçlandığını anlayamayanlar için yazının sonuna kadar dokunmasını öneririm.

11.08.2014
YÜZDE 45’LE CUMHURBAŞKANI SEÇİLİR Mİ

Yazılarımdan birinde, Ak Parti’nin, daha doğrusu Recep Tayyip Erdoğan’ın oyunun artı-eksi 1 ile yüzde 45 olduğunu belirtmiştim. Bu oran ilk turda cumhurbaşkanı seçilmek için yeterli değil, çünkü yüzde 50’yi geçmek gerekiyor.

Ama bu yüzde 45 oy oranı ile Recep Tayyip Erdoğan’ın, bazı koşullara bağlı olarak, seçilme olasılığı vardır.

Bunu, çok derin matematik bilgisine gerek duymadan, yalnızca 4 işlemi bilen herkesin anlayacağı bir dille şöyle anlatabiliriz:

Bir seçimde yüzde 45 oy almak demek, seçime katılan 100 kişiden 45’inin oyunu almak demektir.

Peki o partiye oy veren bu 45 kişiyle oy oranını yüzde 50’ye çıkarmak matematiksel olarak mümkün müdür?

Evet mümkündür.

Şöyle bir olasılığa göz atalım:

Örneğimizi incelerken de şunu göz ardı etmeyelim:

Ülkemizde adı ve tabelası olan partilerin içinde yalnızca bir partinin seçmeni, her ne pahasına olursa olsun, seçimlerde oy kullanmak için sandığa koşmaktadır.

Bu da Ak Parti’dir.

Diğer partilere oy verecek seçmenler, ya partilerinin seçimde şansı olmadığı, bu nedenle de oyunun boşa gideceği, ya da partisinin kazanıp kazanmamasının kendisi açısından pek önem taşımadığı düşüncesiyle, sandığa gitme zahmetinde bulunmamaktadır.

Ama diğer tarafta Ak Parti seçmeni, neredeyse fire vermeden sandığa gidecektir.

Bu durumda seçime katılma oranı çok büyük önem taşımaktadır.

Seçime katılma oranının yüzde 80 olduğunu varsayarak, rakamlarla yeni bir hesap yapalım:

Yukarıdaki açıklamalar dikkate alındığında; seçime katılan 80 kişinin 45’i AK PARTİ’ye oy verecek kişilerdir.

Hadi biz bu rakamı 41’e çekelim.

Yani seçime katılmayan 20 kişiden 4’ünün Ak Parti seçmeni, kalan 16 kişinin de Ak Parti’ye oy vermeyecek kişilerden oluştuğunu varsayalım.

Bu durumda Ak Parti adayı yüzde 51.25 oy oranıyla seçimi kazanacaktır.

Bu hesabı yapabilmek için 4 işlem yetmiyor, bir de orantı kavramını bilmek gerekiyor. O da şöyle:

80 kişide 41 oluyarsa, 100 kişide kaç olur şeklinde bir doğru orantı formülü uygulayacaksınız, 41 ile 100’ü çarpıp, 80’e böleceksiniz.

Sonuç : 41×100/80=51.25

Matematik işleminden de anlaşılacağı gibi bu sonuç, yarıdan bir fazla şartı aranan seçimin kazanılması demektir.

Buradan şunu anlıyoruz: Her ne sebeple olursa solsun, oy kullanmaya gitmeyen herkes, Ak Parti için oy kullanmış sayılacak ve Recep Tayyip Erdoğan’ın seçilmesine katkıda bulunacaktır.

Cumhurbaşkanı seçilsin de kurtulalım
Ülkemizde cumhurbaşkanlığı makamının, bir noter gibi onay makamı olduğu düşüncesi yaygındır. Dolayısıyla Recep Tayyip Erdoğan’ın bu makama yerleşmesi, hükümetin icraatlarına fazla müdahale edemeyeceği şeklinde düşünülebilir.

Bu düşünceyle de; “verelim oyu, seçimi kazansın da gitsin Çankaya’da otursun” şeklinde düşünenler olacaktır.

Ancak Recep Tayyip Erdoğan’ın; geçmiş cumhurbaşkanlarından çok farklı bir görev anlayışı ile hareket edeceği, bir konuşmasından alınan şu cümlelerde yatmaktadır: ”Cumhurbaşkanı, hem ülkenin güvenliği ile ilgilenir, hem de yolları, havaalanlarını takip eder. O makam yan gelip yatma makamı değildir.”

Bu konuşmasında da anlaşılacağı gibi; ipleri tek başına eline alacak, icra makamı da kendisi, onay makamı da kendisi olacaktır.

Ben yalnızca geçmişte yaşanmış bir olayı hatırlattım.

Karar sizin…